دبیرخانه هماهنگی گروه های آموزشی معارف و تربیت اسلامی

حجت الاسلام والمسلمین رکوفیان در چهارمین دوره بالندگی اعضای هیأت علمی دروس معارف اسلامی و دبیران هم اندیشی دانشگاه فرهنگیان:

اهداف و مقاصد اصلی دین، توجه به کانون حجمه های دشمن و دغدغه های امام جامعه از معیارهای اصلی برای تنظیم کتب دروس معارف اسلامی می باشد

«راهبردهای روزآمدی دروس معارف اسلامی و وضعیت دروس عمومی در جهان» عنوان برنامه آموزشی بود که توسط حجت الاسلام والمسلمین رکوفیان مدیر تأمین محتوای دروس معارف اسلامی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، در چهارمین دوره بالندگی اعضای هیأت علمی دروس معارف اسلامی و دبیران هم اندیشی دانشگاه فرهنگیان برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین رکوفیان در ابتدا با تأکید بر لزوم یک تجدید نظر در دروس معارف اسلامی دانشگاه ها، اظهارداشت: این تجدید نظر باید منجر به اصلاحات و رشدی باشد که در سطح جامعه توقع می رود. نتیجه نظر سنجی هایی که درباره دروس معارف در بین دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و وزارت بهداشت انجام شده، این شد که اساس دروس معارف لازم و کارآمد هست و بالای
70درصد شرکت کنندگان تصریح کرده بودندکه بیشترین اثر را اساتید دارند نه محتوا.
وی افزود: نکته بسیار مهم این است که شاخصه سرفصل اصلی درس ما بر اساس چه معیاری است؛ رهبر گرامی فرموده اند که کتاب ها باید به صورت موسمی و فصلی مورد توجه قرار بگیرد و اگر خوب تنظیم شود بهترین تبلیغ است. بررسی سر فصل ها حتما نیاز به یک تغییر دارد. ما درس به درس یا حنی تک به تک نویسنده ها را مورد بررسی قرار دادیم و می دانیم که هر کدام از اینها چه گفته اند. در حال حاضر در
6 گرایش 106 عنوان کتاب متنوع نوشته شده است.
مدیر تأمین محتوای دروس معارف اسلامی نهاد در ادامه راهبردهای اساسی از معیارهای اصلی برای تنظیم کتب را اینچنین برشمرد: - اهداف و مقاصد اصلی دین -توجه به کانون حجمه های دشمن و دغدغه های امام جامعه.
وی ادامه داد: با زبان دانشجو و با ادبیاتی که برای دانشجو قابل فهم است باید حرف زد؛ مدل ادبیات حرف زدن ما به خصوص سر کلاس درس خیلی مهم است؛ لزوم استفاده از ابزار هنر از آن دسته مواردی است که رهبری تأکید دارند باید در ادبیاتمان به کار برده شود؛ استفاده از فیلم ، داستان و قابلیت های جدید مجازی با توجه به علاقه مندی های مخاطب که باید دید به چه موضوعاتی رغبت بیشتری دارد.
حجت الاسلام رکوفیان با ذکر این نکته که برای جذابیت بیشتر، باید راه دل، راه فکر، خشوع و خضوع در مباحث ما باشد، افزود: باید در کتاب هایمان از قوه خیال، نه منفی بلکه مثبت استفاده کنیم. خداوند هم در قرآن از قوه خیال استفاده کرده است؛ مثلا نعمات بهشت را برای ما به تخیل درآورده است. شیطان هم از راه قوه خیال وارد دنیا می شود تا انسان بتواند از این خیال لذت ببرد. از داستان، مثال و تصویر و کلیپ مثلاً در درس انقلاب از بیش از
200 مقاله، کلیپ، پاوروپینت، رمان و موضوعاتی که ربطی به انقلاب دارد استفاده کرده ایم. اینها همه در سامانه کلاس یار آمده و اساتید می توانند در کلاس ها از آن استفاده کنند.
مباحث کلامی و اخلاقی را باید در نظر بگیریم؛ اول باید انگیزش و قوه خیال دانشجو را تقویت کرد؛ مباحث عقلانی مباحث پایه است؛ از درس های مجازی به عنوان مکمل اساتید باید استفاده کرد. در استفاده از زبان هنر، کاهش رویه سفارش محوری نیز مد نظر است.
وی با اشاره به این که اکثر اساتید تجربه تدریسی خوبی دارند ولی ممکن است اساتید کمتری تجربه پژوهشگری داشته باشند تصریح کرد: باید به پژوهشگران میدان داد و از تجربیات و قلمشان استفاده کرد؛ لذا اساتید اگر جزوه ای دارند تنطیم کنند که بتوان از آن استفاده کرد؛ نکته قابل توجه این که در آئین نامه ارتقا، امتیاز کمک به سرفصل نویسی را چند برابر مقاله نویسی آورده ایم.
مدیر تأمین محتوای دروس معارف اسلامی نهاد اضافه کرد: در کتاب های جدید می خواهیم مباحث به صورت تلفیقی مطرح بشود. می خواهیم خود قرآن و حدیث را وارد دانشگاه کرده و جوان و دانشگاه را با آن آشنا نماییم. مطالب پیش گفته با محور قرار دادن قرآن حاصل می شود و نهادینه سازی قرآن و عترت در کتب یک رویکرد مهم است.
حجت الاسلام رکوفیان از کتاب های در دسترسی که هم اکنون می توان در موضوع اندیشه اسلامی مورد استفاده قرار داد به کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن از مقام معظم رهبری اشاره کرد که مورد تأکید خود ایشان بوده و بسیاری از مباحث روز الان را بیان می کند.

پیشنهاد ما به اساتید این است که در کنار کتاب اندیشه این کتاب را هم درس بدهید. در این کتاب ادبیات اثبات کاهش داده شده هم بحث ایمان، توحید، نبوت و ولایت نیز مطرح شده است. ویژگی که این کتاب دارد معرفی اسلام ، ادبیات اثبات را کاهش داده و به اسلام با یک نگاه اجتماعی نگاه کرده است، در این کتاب به ایمان تاکید کرده و درد اصلی جوامع بشر را همان ضعف ایمان دانسته است. نکته بعدی این که کتاب انطباق با سیره سیاسی مبارزاتی ائمه، بخش هایی را که ربط به رسالت ائمه دارد بیان کرده است، قرآن محوری که اول هر جلسه دو یا سه آیه خوانده شده و بعد به تفسیر آیات نیز پرداخته است. لذا ما به اساتید این کتاب را پیشنهاد می دهیم.
حجت الاسلام رکوفیان کتاب دوم را  تفسیر سوره نور از شهید مطهری معرفی کرد و ادامه داد: جلسه اول ما به اساتید پیشنهاد می دهیم در تمام دروس مباحث انگیزشی نیز داشته باشند راجع به قرآن، تاریخ، اندیشه، علم، دانش ورزی، ادب و اخلاق، قاعدتاً همه اساتید باید در جلسه اول مباحث انگیزشی را بیان کنند. مباحث مهدویت متاسفانه در کلاس های معارف ما بسیار ضعیف مطرح می شود این در صورتی است که دانشجویان به مباحث آخرالزمانی علاقه دارند و هم اثر گذار است.
وی در ادامه به روش ها و مدل های ارائه درس معارف اشاره کرد و اظهارداشت: به طور مختصر گفته می شود: نیازسنجی از دانشجویان، استفاده از ادبیات مانند : مستند، رمان و قصه؛ در دورانی نیستیم که بگوییم ادبیات مستند نداریم؛ در بحث دفاع مقدس و در بحث اخلاق نیز بهترین کتاب ها را داریم که در موضوع انقلاب بهترین شخصیت های انقلابی که زندگی کرده اند را به تصویر می کشد، استفاده از فضای مجازی را نیز باید در نظر بگیریم.
حجت الاسلام رکوفیان ادامه داد: بحث آزاد اندیشی نیز از آن دسته عنوان هایی است که اساتید سر کلاس درس استفاده کرده اند، مدل دیگر مهمان درس است: در طول ترم یک نفر را به عنوان مهمان سر کلاس دعوت می کنیم که موضوعاتی را مطرح کرده و به اثبات برسانند. انجام اردوهای علمی آموزشی، که می توان دانشجویان را با این اردوها با خیلی چیزها آشنا کرد؛ همچنین خواستن ارائه فعالیت های کلاسی از دانشجو، مثلا بیان خاطرات فرزندان شهدا و یا جانبازان.
وی با تأکید بر این که در درس اندیشه نباید فقط اندیشه گفته شود افزود: باید دانشجو را درگیر کرد؛ ما حتی سر کلاس ها از مشارکت خانواده ها نیز استفاده کرده ایم؛ قانون کلاس درس یکی از نکته های مهمی است که اساتید ما باید رعایت کنند که بهتر است از همان روز اول استاد قانون کلاس خود را بگوید برای حضور، نظم، تحقیق، کنفرانس و غیره.